obràz

obràz
-áza m (ȁ á) 1. prednja stran glave: namazati, natreti obraz s kremo; skrbno si je obrisal obraz; pokriti obraz z dlanmi, rokami; skriti, ekspr. zakopati obraz v dlani; potegnil si je z roko čez obraz; padel je na obraz; udariti koga v obraz; pot mu je lil po obrazu; ves umazan je po obrazu; bled obraz; brazgotinast, kozav, mozoljast obraz; izredno fotogeničen obraz; grd, lep obraz; ljubek otroški obraz; okrogel, ozek, širok, podolgovat obraz; od bolečin spačen obraz; obraz je imel rdeč od jeze, zagorel, zaripel; slabš. človek s konjskim obrazom; imenovati dele obraza; gube obraza so se ji poglobile; skrbeti za nego obraza; značilne poteze obraza; vesel, žalosten izraz na obrazu; krema za obraz / klobuk mu ne pristaja k obrazu / postaral si se v obraz; ostala je mladega obraza; videti je bil siv, voščen v obraz / ekspr. obraz se mu je razlezel v nasmeh nasmehnil se je // nav. ekspr., navadno s prilastkom z mimiko a) izraženo razpoloženje, stanje: z boječim, plahim obrazom je vprašal; prestrašil se je njegovega hudega, jeznega obraza; sprejel ga je s kislim obrazom nerazpoložen, nejevoljen; odhajal je z nesrečnim, začudenim, zadovoljnim obrazom; s pogumnim obrazom je stopil predenj; sijoči, veseli obrazi; sedeli so zapetih obrazov nesproščeni, brezizrazni / obraz se mu je v trenutku zresnil b) izražena lastnost: gledal je v njegov dobri, pošteni obraz; imel je zelo inteligenten obraz; deško predrzen obraz; presenetil ga je strog profesorski obraz; obraz ima še kar človeški 2. ekspr., navadno s prilastkom človek: ta obraz mi je znan iz avtobusa; zbralo se je veliko neznanih obrazov; v množici sem iskal njen obraz; na dopustu bi rad spoznal nove obraze / srečujem vedno ene in iste obraze / publ. najlepši obraz jugoslovanskega filma 3. ekspr., navadno s prilastkom oblika pojavljanja a) glede na zunanjost, videz: ti ljudje so dali kraju dokončen obraz; zemlja spreminja svoj obraz; spremeniti obraz časopisa; mesto ima veliko obrazov / sonce je skrilo obraz / obraz našega časa, dobe / vloga z nešteto obrazi z veliko možnostmi izražanja b) glede na vsebino, bistveno značilnost: ugotoviti obraz oblasti; spoznati vse obraze življenja / njegov duhovni obraz / literatura si prizadeva najti nov obraz / z oslabljenim pomenom prikrival je obraz preteklosti preteklost 4. lit., zlasti v drugi polovici 19. stoletja kratko literarno besedilo, v katerem se avtorjevo trenutno razpoloženje primerja, izenačuje z motivom iz narave: pisati obraze / Jenkovi Obrazi ● ekspr. ob tej novici se mu je obraz podaljšal ostre, podolgovate poteze na obrazu so pokazale njegovo razočaranje, neprijetno presenečenje; ekspr. obraz se mu je razjasnil z mimiko je izrazil, da ni več v negotovosti, strahu; ekspr. obraz se ji je omehčal z mimiko je izrazila pripravljenost popustiti v čem, storiti kaj; ekspr. obraz se mu je zmračil z mimiko je izrazil nejevoljo, jezo; ekspr. kakšne obraze je delal od presenečenja, začudenja se je zelo spakoval; ekspr. kaj bi delal kisel obraz kazal nejevoljo; ekspr. pokazal je svoj pravi obraz storil je kaj, navadno kaj slabega, kar kaže, izraža njegov značaj; ekspr. v obraz mi laže predrzno, nesramno; ekspr. tega mi ne boš metal v obraz tega mi ne boš brez obzirov pravil, očital; nizko lahko mu pljuneš v obraz zelo ga lahko preziraš; ekspr. nikomur ne more pogledati v obraz čuti se krivega; je kriv; ekspr. v obraz povedati komu izraziti, navadno ogorčenje, jezo, neposredno povzročitelju; ekspr. v obraz se mu je smejal ni prikrival posmeha, smeha; ekspr. kri mu je udarila v obraz zelo je zardel; knjiž. večkrat je že zrl smrti v obraz večkrat je bil v smrtni nevarnosti; ekspr. ne smeš soditi ljudi po obrazu ne smeš presojati njihovega značaja po videzu; ekspr. človek z dvema obrazoma ki se kaže drugačnega, kot je

Slovar slovenskega knjižnega jezika . 2000.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • obraz — OBRÁZ, (1) obraji, s.m., (2, 3, 4) obraze, s.n. 1. s.m. Fiecare dintre cele două părţi laterale ale feţei; pielea care acoperă aceste părţi. ♢ expr. Să ţi fie ruşine obrazului! sau să ţi fie în obraz!, se spune cuiva care a făcut ceva… …   Dicționar Român

  • obraz — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. u, Mc. obrazzie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} plastyczne przedstawienie jakiegoś fragmentu rzeczywistości (np. osób, przedmiotu, krajobrazu) lub też projekcja wyobrażeń artysty …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Obraz — logo Obraz (Serbian: Отачаствени покрет Образ, Otačastveni pokret Obraz) is a Serbian far right organization. The organization is classified as an Orthodox clero fascist by several organizations and state institutions, including Assembly of… …   Wikipedia

  • obraz — òbraz m DEFINICIJA 1. jedna strana čovjekova lica, između nosa i uha 2. pren. čast, poštenje, ponos [osvjetlati obraz; nemati obraza] FRAZEOLOGIJA baciti obraz pod noge izgubiti čast; biti debeloga obraza (imati debeo obraz) nemati osjećaja časti …   Hrvatski jezični portal

  • òbraz — m 1. {{001f}}jedna strana čovjekova lica, između nosa i uha 2. {{001f}}pren. čast, poštenje, ponos [osvjetlati ∼; nemati ∼a] ⃞ {{001f}}baciti ∼ pod noge izgubiti čast; biti debeloga ∼a (imati debeo ∼) nemati osjećaja časti i dostojanstva; čovjek… …   Veliki rječnik hrvatskoga jezika

  • obraz — m IV, D. u, Ms. obrazzie; lm M. y 1. «dzieło plastyczne wykonane na jakiejś płaszczyźnie za pomocą farb, kredek, ołówka itp., wizerunek kogoś lub czegoś na płótnie, papierze, desce itp., zwykle oprawiany w ramy, zawieszany na ścianie» Obraz… …   Słownik języka polskiego

  • obraz — 1. Obraz nędzy i rozpaczy «o kimś lub o czymś znajdującym się w bardzo złym stanie, stanowiącym widok wzbudzający litość»: Kurierzy byli już w drodze szósty dzień. (...) Szli na nartach, które zapadały się w śniegu, a to i ich wyczerpało. Z zimna …   Słownik frazeologiczny

  • obraz nędzy i rozpaczy — {{/stl 13}}{{stl 7}} o czymś lub o kimś znajdującym się w bardzo złym stanie, mocno zniszczonym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nieremontowany od kilkudziesięciu lat dom przedstawiał obraz nędzy i rozpaczy. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • obraz — is. <rus.> Obyektin insan şüurunda obyektiv inikas forması; surət …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • rzucać obraz na ekran — {{/stl 13}}{{stl 7}} wyświetlać coś na ekranie (zdjęcia, slajdy, film) {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”